علائم و درمان پارگی پرده گوش

پارگی پرده گوش باعث ناشنوایی افراد نمی شود. پرده گوش قسمتی از ساختار گوش ما محسوب می شود که گوش خارجی را از گوش میانی جدا می‌کند. این پرده در اصل بافت شفافی است که امکان حرکت دارد و می‌تواند صدا را تقویت کند و به گوش داخلی برساند تا بتوانیم آن را بشنویم.

بسایری از افراد تصور می کنند که اگر پرده گوش شان آسیب ببیند، کاملا ناشنوا خواهند شد در حالی این پرده فقط 30 درصد در شنوایی ما موثر است و اهمیت آن در قدرت شنیدن نیست، چون ناشنوایی در اثر تخریب عصبی اتفاق می افتد نه پاره شدن پرده گوش.پرده گوش در اصل نقش شگرفی در سطح شنیداری فرد ندارد اما نقش های مهم دیگری را به عهده دارد. وجود پرده گوش برای جلوگیری از ابتلا به عفونت های گوش میانی که می تواند صدمه های مهمی به گوش بزند، اهمیت زیادی دارد؛ به این معنی که اگر کسی استخوانچه های گوش خود را از دست بدهد، 80 درصد در کاهش شنوایی او تاثیر دارد، ولی اگر عفونت به گوش داخلی و میانی برسد، احتمال این که شنوایی صددرصد از بین برود،بسیار زیاد است.

به دلیل نقش مهمی که پرده گوش در پیشگیری از ابتلای این عضو به عفونت دارد، باید به خوبی از آن محافظت نمود. اگر پرده گوش دچار آسیب شود، باید حتما آن را ترمیم کنیم.

مهم ترین عامل در پارگی پرده گوش، ضربه های ناشی از تصادف یا برخورد با گوش است. این برخورد با پرده گوش می تواند مستقیم مثلا با فرو بردن جسم خارجی ای مثل سنجاق سر، خودکار یا حتی گوش پاک کن به داخل گوش و یک حرکت ناگهانی باشد.گاهی این آسیب ناشی از کار و آسیب بیرونی است که در جوشکار ها، غواص ها، چترباز ها و... اتفاق می افتد؛زیرا در زمان انجام چنین کارهایی، فشاری از بیرون وارد گوش می شود که پرده را دچار آسیب می کند. حتی در نزاع های خیابانی، خوردن سیلی یا مشت به گوش و تصادف با اتومبیل، هر نوع ضربه به سر، سقوط از ارتفاع و حضور در مکانی که در آنجا انفجاری صورت گیرد به عنوان مثال در جنگ ها، می تواند باعث آسیب و پارگی پرده گوش شود.

انفجارهای صورت گرفته در چهارشنبه سوری هم می تواند علاوه بر خطرهای دیگری که دارد، باعث پاره شدن پرده گوش شود. اگر شستشوی گوش هم به وسیله فرد ناآشنایی انجام شود یا آب با فشار داخل گوش شود، می تواند باعث آسیب این عضو شود.

مهم ترین عامل درونی که می تواند باعث آسیب پرده گوش شود، عفونت هاست و در کسی که از کودکی در معرض عفونت های گوش است، این اتفاق شایع است.عفونت های گوش دو علت دارد؛ یا ناشی از التهاب مخاطی گوش میانی است یا اختلال هایی که در شیپوراستاش ممکن است، وجود داشته باشد.

شیپوراستاش مجرایی است که حلق را به گوش متصل می کند و باعث تنظیم فشار داخل گوش می شود، حالا اگر شیپوراستاش بسته شود، به افزایش فشار و درنهایت پارگی پرده گوش منجر خواهد شد؛ یعنی اول التهاب ایجاد می شود، بعد عفونت بروز می کند و عفونت هم التهاب و آسیب پرده گوش را به دنبال خواهد داشت.تا زمانیکه عفونت وجود داشته باشد، متاسفانه ترمیم پرده گوش امکان پذیر نیست به همین دلیل قبل از جراحی، باید التهاب و عفونت گوش حتما برطرف شود. پاره شدن پرده گوش در کودکان نیز بیشتر ناشی از عفونت ها و در سنین بالاتر به دنبال تروما و ضربه ها ایجاد خواهد شد.

 نشانه پارگی پرده گوش که بیمار متوجه آن می شود، می تواند افت شنوایی، حس صدایی مثل حرکت باد در گوش، درد، خونریزی و ترشح از گوش باشد و اگر در اثر ضربه این اتفاق افتاده باشد، بیمار دچار سرگیجه نیز خواهد بود. اکثر افرادی که دچار این مشکل می شوند، ناگهان احساس می کنند گوششان کیپ شده و نمی توانند صداها را به درستی بشنوند.

در صورتی که فرد یکی از علائم فوق را دارا باشد، باید حتما به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کند تا معاینه های لازم انجام گیرد. اگر مشکل واقعا آسیب پرده گوش باشد، متخصص، ابتدا اندازه سوراخی که ایجاد شده بررسی خواهد کرد؛ زیرا در درمان بسیار تعیین کننده است. اگر سوراخ پرده گوش کوچک باشد، معمولا خودبه خود ترمیم خواهد شد؛ البته به شرط این که عفونت وجود نداشته باشد.اگر اندازه سوراخ پرده گوش بیشتر از یک چهارم سطح پرده را شامل شود، معمولا به درمان با روش جراحی توصیه می گردد، اما ذکر این نکته نیز ضروریست که پرده گوش ترمیم شده همیشه نازک تر از پرده گوش اولیه است و به همین دلیل صدمه پذیرتر هم می شود. از اینرو افرادی که دچار پارگی پرده گوش شده اند، باید بیشتر مراقب گوش خود باشند.

بين اينكه صوتي قسمت جلوي پرده گوش را مرتعش سازد و يا اينكه قسمت عقب پرده گوش را حركت دهد تفاوت وجود دارد. وجود يك سوراخ ياحفره در پرده گوش باعث مي‌شودكه برخي اصوات به قسمت عقب پرده گوش برخورد نمايند. لذا اختلاف و تفاوت بين صوت روي دو طرف پرده گوش كاهش مي‌يابد. در نتيجه نيرويي كه باعث ارتعاش پرده گوش مي‌گردد كاهش مي‌يابد. كاهش ارتعاش پرده گوش ناشي از پارگي به اندازه پارگي پرده گوش و سايز فضاي گوش مياني بستگي دارد. يك سوراخ و پارگي كوچك روي پرده گوش همانند يك فيلتر پايين گذر [1] عمل مي‌كند و بنابراين باعث كاهش شنوايي در فركانسهاي پايين مي‌شود زيرا فقط فركانس‌هاي پايين به فضاي گوش مياني خواهند رسيد و نيروي عمل آنها بر روي پرده گوش كاهش مي يابد. يك سوراخ بزرگتر به محدوده فركانسي بيشتري اجازه رسيدن به  فضاي گوش مياني خواهد داد و لذا اختلال شنوايي محدوده فركانسي بزرگتري را در بر مي‌گيرد.

مطالعات كلينيكي و باليني روي اثر پارگي پرده گوش گربه نشان مي‌دهد كه اثر پارگي بر روي فركانسهاي پايين بيشتر است. اساسا يك سوراخ كوچك در پرده گوش باعث كاهش شنوايي در فركانسهاي زير 4 كيلوهرتز مي‌شود در حاليكه يك سوراخ بزرگتر فركانسهاي بالاتر را نيز متاثر مي سازد.

اثر پارگی بزرگ در پرده گوش تنها به تاثير رسيدن صوت به پشت پرده گوش محدود نمي‌شود . پارگی های بزرگ كه بيشتر بخش‌هاي پرده گوش را درگير مي كنند بر روي حركت و ارتعاش دسته بزرگ استخوانچة چكشي[2] نيز تاثير مي گذارند زيرا در اثر پارگي پرده گوش وضعيت تعليق و آويختگي دسته بزرگ استخوانچه چكشي از بين مي رود. اثرات پارگي پرده گوش بر روي آستانه شنوايي علاوه بر اندازه پارگي به جايگاه و محل قرارگيري پارگي روي پرده گوش نيز بستگي دارد. مطالعه بر روي حيوانات نشان داده است كه بيشترين اثر پارگي پرده گوش هنگامي است كه جايگاه پارگي در قسمت فوقاني يا خلفي [3] پرده گوش باشد و كمترين اثر پارگي پرده گوش هنگامي است كه جايگاه پارگي در بخش تحتاني - قدامي[4] پرده باشد.

مطالعات باليني و كلينيكي نيز با يافته هاي ناشي از مطالعات حيواني تطابق خوبي نشان مي‌دهد. بنابراين، در انسان يك پارگي بزرگ در پرده تمپان معمولا 50-40 دسي بل كاهش شنوايي ايجاد مي‌كند كه اغلب هم منحني اديوگرام آن به صورت صاف است. ( يك كاهش شنوايي در حد 45 دسي بل درمحدوده فركانسهاي گفتار شبيه حالتي است كه فردي با شدت گفتار طبيعي از فاصله 5/1 متري يا 5 فوتي باشما گفتگو کند.) هنگاميكه كل پرده گوش دچار پارگي شود و از بين برود كاهش شنوايي به حد 60 دسي بل مي رسد (شبيه حالتي كه از فاصله 10 سانتيمتري با شما صحبت شود.)

رفلكس آكوستيك گوش مياني نيز در فردي كه مبتلا به پارگي پرده گوش مي باشد قابل ثبت نيست زيرا سفتي و سختي [5] گوش مياني، كه از انقباض عضله استاپديوس ناشي مي‌شود، تاثير در امپدانس آكوستيكي گوش در فركانس آزمايشي ندارد.تيمپانوگرام درگوش مبتلا به پارگي پرده گوش به صورت خط صاف است زيرا فشار موجود  در كانال گوش به فضاي گوش مياني انتقال داده مي‌شود و در نتيجه تغييري در امپدانس آكوستيكي گوش ايجاد نمي‌كند.

در پایان

آموزش گوش دادن یا توان‌بخشی شنوایی می‌تواند به برخی از افراد مبتلا به ناشنوایی یا کم شنوایی کمک کند تا توانایی دریافت و پردازش صدا و درک صحبت کردن را به صورت روان‌تری دریافت کنند.

دکتر سمعک با داشتن بهترین مشاورین و متخصصان گوش، حلق و بینی و شنوایی سنجی، بهترین خدمات را به تمامی عزیزانی که حس خوب شنیدن را می‌خواهند ارائه می‌دهد. اگر شما علاقه‌مند به کسب اطلاعات بیشتر در مورد روش درمانی دکترسمعک هستید؛ با ما تماس بگیرید.